Modular and Wild land
Na przestrzeni wieków Polska zwykła być krajem walki, wciśnięta między naród germański i rosyjski, które pod różnymi bytami politycznymi, uczyniły z ziemi polskiej teren konfliktu i podboju.
Od 1989, Polska odzyskała wolność, ale droga była długa i kręta. W swojej “Drodze donikąd” Mackiewicz opisuje “technikę” upadku moralnego, czyli ogólną reakcję społeczeństwa na presję sowieckiej atmosfery. Modernizm realnego społeczeństwa socjalistycznego przyniósł tak naprawdę nowe problemy. “Nowa” jednostka została wyrwana ze swych korzeni, utraciła swoje referencyjne wartości, swoją wolność myśli.
Paradoksalnie, po 1989, pojawiło się nowe ryzyko uzależnienia od konsumpcjonizmu, będące innym rodzajem upadku moralnego, nie mniej niebezpiecznym niż ten na który narażało się społeczeństwo w dobie komunizmu. Problem był zawsze ten sam.
Stanisław Jerzy Lec “Niech wolność słowa nie zostanie narzucona przed wolnością myśli”. W rzeczywistości chodzi o swobodę myślenia, co się mówi, nie o swobodę mówienia tego co myślą inni. Przecież konsumpcjonizm to także narzucanie sobie pragnień i potrzeb, które nie są własne, a raczej które są kreacją oczekiwań wobec rzeczywistości wyobrażonej przez innych. Chęć uniknięcia bycia przytłoczonym przez konsumpcjonizm jest społecznym wyzwaniem, któremu niemal każde społeczeństwo musi sprostać, i Polska również szuka własnej drogi, sposobu, by tego dokonać.
W 2012 Paweł Ruszkowski napisał, że jedną z głównych przyczyn negatywnej oceny istniejącego w Polsce porządku społecznego są trudności ludzi do przystosowania się do warunków i mechanizmów gospodarki rynkowej, do której Polska weszła zaraz po upadku muru. Bez względu na ocenę ten nowy typ gospodarki reprezentował dla Polski wejście w zachodnią koncepcję modernizmu, długi i trudny proces absorpcji; choć jeszcze w lipcu w 2020r.
W wywiadzie prof. Ryszard Cichocki z Wydziału Socjologii (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu), stwierdził , że społeczeństwo Polski jest najbardziej podzielonym w Europie. Główna linia podziału przebiega przez stosunek do procesu modernizacji. Jest to kluczowe wyzwanie przed którym stoi jeszcze polskie społeczeństwo, wiedząc, że żadna forma modernizmu nie może lekceważyć relacji między naturą i kulturą.
Sztuka musi dążyć do powrotu do natury, zarówno ze względów praktycznych, związanych ze zmianami klimatycznymi, jak i etycznych powodów integracji i szacunku dla każdej żywej istoty. Nie chodzi tu o powrotu do “stanu natury” ale o przyjęcie praktyk i myślenia o naturze w budowaniu nowego modelu społeczeństwa.
Ruszkowski uważa, że pilnie potrzebna jest strategia dalszej modernizacji Polski, która przejawiać się ma w w budowaniu programów edukacyjnych wspierających postawy promodernizacyjne obecne w poszczególnych klasach2. Mając to na uwadze, ważne jest aby nie zapominać o swoich korzeniach, aby budować przyszłość konieczne jest również spojrzenie w przeszłość.
Wejście w modernizm może nastąpić poprzez odzyskanie relacji z naturą, nie tylko z punktu widzenia biofizycznego, ale przede wszystkim z poziomu mentalnego, wyobrażając sobie naturę jako szereg praktyk harmonii, inkluzji, szacunku i współistnienia.